මාක් යනු සුද්දෙකි. කොටින්ම කිව්වොත් සුද්දා මාක් සුද්දෙකි. ඉතා අවිහිංසක සිනාවකින් නිරතුරු මුහුණ වසා ගෙන සිටි ඔහු කලකට පෙර අප සමග එකම වැඩ බිමක සේවය කළේය. ඔහු දවස තිස්සේ ආමන්ඩ් ඇට හෝ වියලි ඇප්රිකට් පෙති හපමින් ලිය කියවිලි අතරේ සැරි සරුවේය. මගේ කාමරය ලඟින් යන විට මදක් නැවතී මොකක් හෝ වදනක් දොඩා යන ඔහු මාද එසේම කරනවාට කැමැත්තෙන් සිටියේය.
ශ්රී ලංකාව කියා වෙනම රටක් තියෙන බව ඔහුට ඉස්සෙල්ලාම කිව්වේ මමයි. මට හමු වූ බොහෝ යුරෝපීයයන් සේම එතෙක් ඔහුද සිතා සිටියේ ලංකාව යනු ඉන්දියාවට අයත් ප්රදේශයක් බවයි.
වැඩබිමේ ප්රගති වාර්තා හා රුප අටහන්වලට අමතරව ඔහුගේ කන්තෝරු කාමරයේ බිත්තිය සැරසුවේ පවුලේ සේයා රු කිහිපයකි . ඔහුට සිටියේ දියණියන්ම තිදෙනෙකි. බාල දියණිය දක්ෂ ටෙනිස් ක්රීඩිකාවක් වුවාය. ඇයගේ දක්ෂතා ගැන වරින්වර ඔහුගේ රටේ පුවත් පත්වල පළ වූ පින්තුර කතා කිහිපයක්ද ඒ අතර විය. මොන විදිහේ රාජකාරි වැඩකට වුව ඔහුගේ කාමරයට ගොඩ වදින ඕනෑම කෙනෙක් පළමුව අර.සේයා රූ ගැන යමක් කියන්නේ නම් මාක් බෙහෙවින් සතුටු වුණේය.
ඔහුගේ වැඩිමල් දියණියන් දෙදෙනාම කලා අංශයෙන් උපාධී ලැබුවන්ය . මගේ දියණියන්ද කලා අංශයෙන් ඉහළට ඉගෙනගන්නවානම් මම කැමතියි . කියා දවසක් මම කිව්වෙමි.
'එපා ඒකනම් කරන්න දෙන්න එපා'. ලංකාවේ සාම්ප්රදායික වැඩිහිටියෙක් සේ ඔහු කිව්වේය. 'කලාව කරලා වැඩක් නෑ . කීයක් හරි හොයා ගන්න පුළුවන් තාක්ෂණ අංශෙකට දාන්න. දැන් අපේ දෙන්නාටම රස්සා නෑ. ඔහේ ගෙදරට වෙලා ඉන්නවා'. ඔහු කිව්වේ මා කිසිදා අසන්නට බලාපොරොත්තු නොවූ කතාවකි. .
වරක් ඔහුගේ වැඩිමහල් දියණිය ඇගේ පෙම්වතා සමග අප හිටි මැදපෙරදිග රටට ආවාය. සතියක් පමණ නිවාඩුවේ ගත කර අප හැමෝම සමග බොහෝ හිතවත් වූ ඔවුහු පෙරළා මව් රටට ගියෝය.
එසේ ගොස් ටික දවසකින් මාක් කීවේ දුව සල්ලි ඉල්ලලා එවල තියෙනවා එයාට අලුත් පෙම්වතාත් එක්ක ඔස්ට්රලියාවේ ටුවර් එකක් යන්න ඕනි කියලා .
මම: ' කව්ද අලුත් පෙම්වතා කියන්නේ එදා ආපු හාදයා මෙයත් එක්ක දැන් සෑහෙන කාලයක් ආශ්රය කරනවා නේද' .
ඔහු :සිනාසුනේය. 'ඒ හුටපටේ ඉවරයි . මේ ගමන යන්නේ වෙන එක්කෙනෙක් එක්ක'.
ඊටත් මාස දෙක තුනකට පමණ පසු මාක් ඉතා ප්රීතියෙන් මුහුණ පුම්බාගෙන සිටිනු දුටුවෙමි. ඊට හේතුව වුයේ ඔහුගේ වැඩිමල් දියණිය අම්මා කෙනෙකු වෙන ලකුණු පහළ වී තිබීමය.
ඔහු කෙතරම් ප්රීතිමත්ව සිටියත් ඔහුගේ කාර්යාල මිතුරෝ ඔහුගේ ඉරණම ගැන බොහෝ සෙයින් කම්පා වී සිටියහ . දියණියන් තිදෙනාගේ හා තරමක් නාස්තිකාර බිරිඳගේ විය හියදම් වලට අමතරව අලුත් බෑණාගේද නඩත්තුව හොයන්නට ඔහුට සිදු වී තිබිණි.
ඔය අතරවාරයේ දවසක් ඔහුගේ එංගලන්ත නිවසට හොරු පැන සේසතම අත ගාගෙන ගොස් තිබිණි. ඔහුගේ රාජකාරී වැඩ දිගින් දිගට අතපසු වීම නිසා රස්සාව අහිමි වන තැනට කටයුතු යෙදෙමින් තිබුනේය.
දවසක් මා සමග ඔහු කිව්වේ මහගෙදර විකුණා දමා ඒ සල්ලි තමන්ට බෙදා දෙන ලෙස දුවරුන් යෝජනා කරන බවයි.
'මට ඒ ගෙදර විකුනන්න බෑ .මට ඒ ගෙදර ඉන්න ඕනි වයසට ගියාම. ඒක මට සැන්ටිමැන්ටල් වටිනාකමක් තියෙන ගෙයක්. ඒ වගේ ඉඩ පහසුව තියෙන තරමක් නගරෙන් ඈත නිස්කලංකව තියෙන ගෙයක්. ඉතින් ඕක විකුනලා කොහොමද?' . ඔහු විඩෙන් විඩේ මේ ගැන කියමින් ලත වුනේය. ඔය සැන්ටිමැන්ටල් කියන වචනය ඔහු නිතර පාවිච්චි කළ එකකි
දවසක් ඔහු ළඟ තිබු කුඩා මේස පිහියක් කෑම කාමරයේදී නැති වී ඔහු ඒ ගැන මහත් අරගලයක් කළේය. 'මගේ ෆෝන් එක නැති වුනත් කමක් නෑ මගේ ලැප්ටොප් එක නැති වුනත් කමක් නෑ . එත් මට ඔය පිහිය සැන්ටිමැන්ටල් වටිනාකමක් තියෙන එකක්. ඒක මට ඔනිමයි' .
කරදර එනවිට එක පිට එන්නේය. දක්ෂ ක්රීඩිකාවක් වූ මාක්ගේ බාලම දියණිය පාදයේ ආභාධයකට ගොදුරු වුවාය. 'ඔපරේෂන් එකක් කරන්න ඕනි බර ගානක් යනවා' ඔහු කීවේය.
මාක්ගේ මුහුණේ කනස්සලු ගතිය එන්න එන්නම වැඩි විය. වැඩ අතපසුවීම් හා නිවාඩු ගැනීම් අතොරක් නැති විය. අවසානයේ ඔහුගේ රස්සාව බේරා දෙන්නට අප කාටවත් පුළුවන් වුයේ නැත. ඔහුගේ සේවය අවසන් කරන ලියුම ලැබිණි .
'මට ගෙදර ගිහිල්ලා බෑ මම මෙහෙ එන්න කලින් අවුරුදු දෙකක් රස්සාවක් නැතිව හිටියේ, අම්මෝ එහෙම කාලයක්. මට දුවගේ ඔපෙරේෂන් එකට සල්ලි බර ගානක් ඕනි'. ඔහුට කතා කර ගන්නට බැරි වී ඇස්වල කඳුළු පිරුණේය.
ඔහු අවසාන මාසයේ අළුත් රස්සා බර ගානකට ඉන්ටවිව් ගියේය. ඔහුට තිබු සුදුසුකම් අනුව රස්සාවක් සොයා ගැනීම ඒ හැටි කාරියක් නොවනමුත් ඔහු ගිය හැම තැනදීම කලින් රස්සාව නැති වූ හේතුව අවංකවම කියන්නට ගොස් වැඩ වරද්දා ගත්තේය. ඉතින් මෙහෙම වැඩ නොසලකා හරින බව පිළිගන්න කෙනෙකුට තව කවුරුවත් රස්සා දේවිද. අවසානයේ ඔහුගේ විසා කාලය අවසන් වී බඩු මුට්ටු සියල්ල හකුලාගෙන සියරට බලා යන්නට සිදුවිය.
'මේ කලාපෙන් හොයා ගත්තේ නැත්තම් ආපහු අපේ රටට ගිහිල්ලා නම් මට තියෙන වියදම්වලට ඔරොත්තු දෙන රස්සාවත් හොයන්න බෑ ' ඔහු අවංකව කිව්වේය. ඉන්ටවිව් වලදීත් එහෙම කියන්නට ඇත .
ඔහු කන්තෝරුවට එන අවසන් දවසේ කුඩා සාදයක් තිබිණි. ඊට ඔහුගේ බිරිඳද ආවාය.
බොහොම හැඟුම්බර සමුගැනීමකින් පසු මාගේ සුමිතුරා. මාක් යන්නට ගියේය.
දුක,සතුට හා පවුලේ බැඳීම් මිශ්ර චක්රයක කරකැවෙමින් සිටින්නෝ ලෝකේ හැම අස්සක් මුල්ලකම සිටින බව මට වඩාත් හොඳින් පසක් වුයේ ඔහු අන්තිම දවසේ මා සමග කී කතාවකිනි.
එනම් මාක්ගේ රස්සාව නැති වුනා මදිවාට රටින්ද යන්නට සිද්ද වන බව තහවුරු වූ දවසේ ඔහුගේ බිරිඳ පැය තුනක් එක දිගට හැඬු කතාවය.
photo : bestukireland.com
ශ්රී ලංකාව කියා වෙනම රටක් තියෙන බව ඔහුට ඉස්සෙල්ලාම කිව්වේ මමයි. මට හමු වූ බොහෝ යුරෝපීයයන් සේම එතෙක් ඔහුද සිතා සිටියේ ලංකාව යනු ඉන්දියාවට අයත් ප්රදේශයක් බවයි.
වැඩබිමේ ප්රගති වාර්තා හා රුප අටහන්වලට අමතරව ඔහුගේ කන්තෝරු කාමරයේ බිත්තිය සැරසුවේ පවුලේ සේයා රු කිහිපයකි . ඔහුට සිටියේ දියණියන්ම තිදෙනෙකි. බාල දියණිය දක්ෂ ටෙනිස් ක්රීඩිකාවක් වුවාය. ඇයගේ දක්ෂතා ගැන වරින්වර ඔහුගේ රටේ පුවත් පත්වල පළ වූ පින්තුර කතා කිහිපයක්ද ඒ අතර විය. මොන විදිහේ රාජකාරි වැඩකට වුව ඔහුගේ කාමරයට ගොඩ වදින ඕනෑම කෙනෙක් පළමුව අර.සේයා රූ ගැන යමක් කියන්නේ නම් මාක් බෙහෙවින් සතුටු වුණේය.
ඔහුගේ වැඩිමල් දියණියන් දෙදෙනාම කලා අංශයෙන් උපාධී ලැබුවන්ය . මගේ දියණියන්ද කලා අංශයෙන් ඉහළට ඉගෙනගන්නවානම් මම කැමතියි . කියා දවසක් මම කිව්වෙමි.
'එපා ඒකනම් කරන්න දෙන්න එපා'. ලංකාවේ සාම්ප්රදායික වැඩිහිටියෙක් සේ ඔහු කිව්වේය. 'කලාව කරලා වැඩක් නෑ . කීයක් හරි හොයා ගන්න පුළුවන් තාක්ෂණ අංශෙකට දාන්න. දැන් අපේ දෙන්නාටම රස්සා නෑ. ඔහේ ගෙදරට වෙලා ඉන්නවා'. ඔහු කිව්වේ මා කිසිදා අසන්නට බලාපොරොත්තු නොවූ කතාවකි. .
වරක් ඔහුගේ වැඩිමහල් දියණිය ඇගේ පෙම්වතා සමග අප හිටි මැදපෙරදිග රටට ආවාය. සතියක් පමණ නිවාඩුවේ ගත කර අප හැමෝම සමග බොහෝ හිතවත් වූ ඔවුහු පෙරළා මව් රටට ගියෝය.
එසේ ගොස් ටික දවසකින් මාක් කීවේ දුව සල්ලි ඉල්ලලා එවල තියෙනවා එයාට අලුත් පෙම්වතාත් එක්ක ඔස්ට්රලියාවේ ටුවර් එකක් යන්න ඕනි කියලා .
මම: ' කව්ද අලුත් පෙම්වතා කියන්නේ එදා ආපු හාදයා මෙයත් එක්ක දැන් සෑහෙන කාලයක් ආශ්රය කරනවා නේද' .
ඔහු :සිනාසුනේය. 'ඒ හුටපටේ ඉවරයි . මේ ගමන යන්නේ වෙන එක්කෙනෙක් එක්ක'.
ඊටත් මාස දෙක තුනකට පමණ පසු මාක් ඉතා ප්රීතියෙන් මුහුණ පුම්බාගෙන සිටිනු දුටුවෙමි. ඊට හේතුව වුයේ ඔහුගේ වැඩිමල් දියණිය අම්මා කෙනෙකු වෙන ලකුණු පහළ වී තිබීමය.
ඔහු කෙතරම් ප්රීතිමත්ව සිටියත් ඔහුගේ කාර්යාල මිතුරෝ ඔහුගේ ඉරණම ගැන බොහෝ සෙයින් කම්පා වී සිටියහ . දියණියන් තිදෙනාගේ හා තරමක් නාස්තිකාර බිරිඳගේ විය හියදම් වලට අමතරව අලුත් බෑණාගේද නඩත්තුව හොයන්නට ඔහුට සිදු වී තිබිණි.
ඔය අතරවාරයේ දවසක් ඔහුගේ එංගලන්ත නිවසට හොරු පැන සේසතම අත ගාගෙන ගොස් තිබිණි. ඔහුගේ රාජකාරී වැඩ දිගින් දිගට අතපසු වීම නිසා රස්සාව අහිමි වන තැනට කටයුතු යෙදෙමින් තිබුනේය.
දවසක් මා සමග ඔහු කිව්වේ මහගෙදර විකුණා දමා ඒ සල්ලි තමන්ට බෙදා දෙන ලෙස දුවරුන් යෝජනා කරන බවයි.
'මට ඒ ගෙදර විකුනන්න බෑ .මට ඒ ගෙදර ඉන්න ඕනි වයසට ගියාම. ඒක මට සැන්ටිමැන්ටල් වටිනාකමක් තියෙන ගෙයක්. ඒ වගේ ඉඩ පහසුව තියෙන තරමක් නගරෙන් ඈත නිස්කලංකව තියෙන ගෙයක්. ඉතින් ඕක විකුනලා කොහොමද?' . ඔහු විඩෙන් විඩේ මේ ගැන කියමින් ලත වුනේය. ඔය සැන්ටිමැන්ටල් කියන වචනය ඔහු නිතර පාවිච්චි කළ එකකි
දවසක් ඔහු ළඟ තිබු කුඩා මේස පිහියක් කෑම කාමරයේදී නැති වී ඔහු ඒ ගැන මහත් අරගලයක් කළේය. 'මගේ ෆෝන් එක නැති වුනත් කමක් නෑ මගේ ලැප්ටොප් එක නැති වුනත් කමක් නෑ . එත් මට ඔය පිහිය සැන්ටිමැන්ටල් වටිනාකමක් තියෙන එකක්. ඒක මට ඔනිමයි' .
කරදර එනවිට එක පිට එන්නේය. දක්ෂ ක්රීඩිකාවක් වූ මාක්ගේ බාලම දියණිය පාදයේ ආභාධයකට ගොදුරු වුවාය. 'ඔපරේෂන් එකක් කරන්න ඕනි බර ගානක් යනවා' ඔහු කීවේය.
මාක්ගේ මුහුණේ කනස්සලු ගතිය එන්න එන්නම වැඩි විය. වැඩ අතපසුවීම් හා නිවාඩු ගැනීම් අතොරක් නැති විය. අවසානයේ ඔහුගේ රස්සාව බේරා දෙන්නට අප කාටවත් පුළුවන් වුයේ නැත. ඔහුගේ සේවය අවසන් කරන ලියුම ලැබිණි .
'මට ගෙදර ගිහිල්ලා බෑ මම මෙහෙ එන්න කලින් අවුරුදු දෙකක් රස්සාවක් නැතිව හිටියේ, අම්මෝ එහෙම කාලයක්. මට දුවගේ ඔපෙරේෂන් එකට සල්ලි බර ගානක් ඕනි'. ඔහුට කතා කර ගන්නට බැරි වී ඇස්වල කඳුළු පිරුණේය.
ඔහු අවසාන මාසයේ අළුත් රස්සා බර ගානකට ඉන්ටවිව් ගියේය. ඔහුට තිබු සුදුසුකම් අනුව රස්සාවක් සොයා ගැනීම ඒ හැටි කාරියක් නොවනමුත් ඔහු ගිය හැම තැනදීම කලින් රස්සාව නැති වූ හේතුව අවංකවම කියන්නට ගොස් වැඩ වරද්දා ගත්තේය. ඉතින් මෙහෙම වැඩ නොසලකා හරින බව පිළිගන්න කෙනෙකුට තව කවුරුවත් රස්සා දේවිද. අවසානයේ ඔහුගේ විසා කාලය අවසන් වී බඩු මුට්ටු සියල්ල හකුලාගෙන සියරට බලා යන්නට සිදුවිය.
'මේ කලාපෙන් හොයා ගත්තේ නැත්තම් ආපහු අපේ රටට ගිහිල්ලා නම් මට තියෙන වියදම්වලට ඔරොත්තු දෙන රස්සාවත් හොයන්න බෑ ' ඔහු අවංකව කිව්වේය. ඉන්ටවිව් වලදීත් එහෙම කියන්නට ඇත .
ඔහු කන්තෝරුවට එන අවසන් දවසේ කුඩා සාදයක් තිබිණි. ඊට ඔහුගේ බිරිඳද ආවාය.
බොහොම හැඟුම්බර සමුගැනීමකින් පසු මාගේ සුමිතුරා. මාක් යන්නට ගියේය.
දුක,සතුට හා පවුලේ බැඳීම් මිශ්ර චක්රයක කරකැවෙමින් සිටින්නෝ ලෝකේ හැම අස්සක් මුල්ලකම සිටින බව මට වඩාත් හොඳින් පසක් වුයේ ඔහු අන්තිම දවසේ මා සමග කී කතාවකිනි.
එනම් මාක්ගේ රස්සාව නැති වුනා මදිවාට රටින්ද යන්නට සිද්ද වන බව තහවුරු වූ දවසේ ඔහුගේ බිරිඳ පැය තුනක් එක දිගට හැඬු කතාවය.
photo : bestukireland.com